Autorka streszczenia: Grażyna Jasieńska
W większości krajów świata dramatycznie zwiększa się liczba osób otyłych. Jednocześnie zwiększa się liczba osób mieszkających w miastach. W związku z tym, przez wiele lat sądzono, że to właśnie życie w mieście powoduje wzrost masy ciała. To intuicyjne przekonanie podważa niedawny artykuł w Nature, jednym z najbardziej prestiżowych naukowych czasopism na świecie, którego współautorami są pracownicy Instytutu Zdrowia Publicznego.
W artykule analizowano dane zebrane pomiędzy rokiem 1985 a 2017 pochodzące od 112 milionów ludzi. Wyraźnie wykazano, że wskaźnik BMI (body mass index, wskaźnik nadwagi i otyłości) wzrósł przede wszystkim wśród mieszkańców wsi. Największy wzrost BMI wystąpił w obszarach wiejskich tych krajów, gdzie średni dochód przypadający na mieszkańca jest niski lub średni. Natomiast w krajach bogatszych tyją przede wszystkim kobiety mieszkające na wsi.
Autorzy artykułu alarmują, że konieczne są szybkie działania w dziedzinie zdrowia publicznego. Mieszkańcy wsi powinni mieć dostęp to zdrowszego jedzenia. Obecnie często ich posiłki składają się z niskiej jakości przetworzonych pokarmów wysokokalorycznych. Dostęp do tego typu żywności zwiększył się w wielu krajach świata, również na wsi, gdzie wcześniej ludzie produkowali własną, bardziej wartościową żywność. Jednocześnie, w związku z postępem cywilizacyjnym, mówi się o swego rodzaju „urbanizacji życia wiejskiego”[1]. Polega ona m.in. na tym, że przez mechanizację rolnictwa, czy posiadanie samochodów jako dominującego środka transportu znacznie zmniejszyła się aktywność fizyczna społeczności wiejskich, co również przyczynia się do otyłości.
NCD Risk Factor Collaboration (NCD-RisC), Rising rural body-mass index is the main driver of the global obesity epidemic in adults. Nature, 569, 260–264, 2019.
Współautorzy z Instytutu Zdrowia Publicznego UJCM, którzy dostarczyli danych na temat populacji z Polski: prof. Grażyna Jasieńska, dr Ilona Nenko, prof. Andrzej Pająk, dr Roman Topór-Mądry.
Blog Zdrowia Publicznego, red. M. Zabdyr-Jamróz, Instytut Zdrowia Publicznego UJ CM, Kraków: 29 lipca 2019
Źródła:
[1] Popkin, B. M. Global nutrition dynamics: the world is shifting rapidly toward a diet linked with noncommunicable diseases. Am. J. Clin. Nutr. 84, 289–298 (2006).