Zdjęcie: Dani Oshi

Autorka streszczenia: Urszula M. Marcinkowska

Postrzegana atrakcyjność twarzy może potencjalnie być wskaźnikiem dobrej kondycji biologicznej danej osoby. Badania wskazują, że osoby o twarzy atrakcyjnej i bardziej symetrycznej często są również oceniane, jako zdrowsze i wyglądające młodziej niż osoby oceniane jako mniej atrakcyjne oraz mają mniej asymetrii ciała. Wykształcenie i utrzymanie symetrii jest kosztowne i może wpływać na podwyższenie poziomu stresu oksydacyjnego (jednego z markerów szybkości starzenia się organizmu). W opisywanym badaniu międzynarodowa grupa badawcza z Instytutu Zdrowia Publicznego oraz Uniwersytetu Yale w USA badała związek między rysami twarzy kobiet w wieku pomenopauzalnym a ich poziomem biomarkerów stresu oksydacyjnego (8-OHdG, Cu-Zn SOD oraz TBARS). Stres oksydacyjny stosowany jest jako miara starzenia się biologicznego organizmu. Jego wysoki poziom oznacza słabszą kondycję fizyczną i mniejszą asymetrię twarzy.

W artykule opisane są trzy badania, które podjęły tematykę związku między stresem oksydacyjnym a fizjonomią, każde opierające się na innej metodologii. W pierwszym badaniu 1966 sędziów oceniło kompozyty (uśrednione twarze) kobiet. Okazało się, że – zupełnie wbrew oczekiwaniom – kobiety z wyższym stresem oksydacyjnym ocenione były jako bardziej atrakcyjne, zdrowsze i młodsze.

Źródło: Nature Scientific Reports

By zrozumieć, z czego wynikają te zaskakujące wyniki zaplanowano drugie badanie. W nim, poprzez analizę geometryczno-morfometryczną (ang. Geometric Morphometrics), nie wykazano istotnych różnic w morfologii twarzy w zależności od poziomu stresu oksydacyjnego.

W ramach dalszego poszukiwania przyczyn zaskakującego wyniku pochodzących z badania kognitywnego (badającego postrzeganie twarzy a nie jej rzeczywiste, mierzalne cechy) przeprowadzono badanie trzecie – obliczeniowe, gdzie zamiast percepcji subiektywnej ludzi zmierzono fizyczną odległość punktów na twarzy. Tym razem zmierzona została przeciętność i symetria twarzy – dwie cechy uznawane wcześniej za związane z atrakcyjnością i zdrowiem) Wyniki ukazały negatywną (aczkolwiek słabą) relację między markerami stresu oksydacyjnego a symetrią.

Na podstawie otrzymanych wyników trzech badań autorzy zasugerowali, że posiadanie atrakcyjnej twarzy może być kosztowne i może powodować zwiększone uszkodzenia oksydacyjne. A takie uszkodzenie z kolei mogłoby się manifestować w okresie pomenopauzalnym poprzez niższą symetrię. Są to pierwsze badania, które oparły się na grupie kobiet, które już zakończyły okres reprodukcyjny.

Kontakt do autorki: Urszula M. Marcinkowska

Publikację w pełnej wersji znaleźć można tu:

Urszula M. Marcinkowska, Anna Ziomkiewicz, Karel Kleisner, Andrzej Galbarczyk, Magdalena Klimek, Amelia Sancilio, Grazyna Jasienska & Richard G. Bribiescas, Oxidative stress as a hidden cost of attractiveness in postmenopausal women, Scientific Reports volume 10, Article number: 21970 (2020)

Blog Zdrowia Publicznego, red. M. Zabdyr-Jamróz, Instytut Zdrowia Publicznego UJ CM, Kraków: 13 stycznia 2021