Blog Zdrowia Publicznego


Zdrów jak influencer, czyli jak instagram leczy z rozsądku

Martyna Kalisz, Patrycja Dzedzyk, Zuzanna Kułacz, Magdalena Michalec: Influencera możemy cenić za piękne widoki, motywacje do ćwiczeń, natomiast o naszym zdrowiu powinny decydować fakty, nie lajki. […] Algorytmy sprzyjają sensacji, nierzetelności. Wszystko to prowadzi do jednej, niepokojącej konkluzji: Instagram – zamiast inspirować do dbania o zdrowie – coraz częściej „leczy z rozsądku” (nie mylić z rozsądnym leczeniem). […] Zdrowie na Instagramie jest piękne – lśniące włosy, gładka skóra, promienny uśmiech. Nikt nie pokazuje skutków ubocznych, nieudanych prób leczenia, wizyt w szpitalach.

Psychoza: na czym polega i jak reagować, gdy mamy z nią do czynienia?

Anna Wacławik: „Epizody psychotyczne mogą mieć początek już w dzieciństwie, gdy uciekając od przeżytych traum, dzieci tworzą swój wymarzony, bezpieczny świat. […] Wiara w posiadanie nadprzyrodzonych mocy, takich jak umiejętność czytania w myślach czy kontrolowania pogody, jest innym często odnotowywanym objawem zaburzeń psychotycznych.[…] W leczeniu psychozy istotna jest farmakoterapia. Jednak osoby chore często rezygnują z przyjmowania leków, ponieważ są przekonane, że po ich zażyciu stracą swoje 'supermoce’ lub zostaną otrute. […] Osoby doświadczające stanów psychotycznych mogą być przekonane, że programy telewizyjne i inne przekazy medialne – również te w mediach społecznościowych – są kierowane wyłącznie do nich. […] Po epizodzie wspieraj, nie wypominaj. Osoba wracająca do zdrowia może czuć wstyd, lęk lub zagubienie. […]”

[Publikacja] Pozycja społeczno-ekonomiczna a postrzeganie wpływu podgrzewaczy tytoniu i tradycyjnych papierosów na zdrowie

Barbara Gradowicz-Prajsnar, Magdalena Kozela: Obecnie coraz częściej obserwuje się rozwój technik dostarczania nikotyny oraz popularyzację produktów alternatywnych, szczególnie wśród osób młodych. Do najbardziej znanych należą, tzw. e-papierosy i podgrzewacze tytoniu (HTP). Systematyczny przegląd negatywnych skutków stosowania HTP wykazał, że HTP można uznać za produkty o zmniejszonym ryzyku chorób przewlekłych u palaczy, ale mogą one zwiększać ryzyko tych chorób u osób niepalących. Co więcej, użytkownicy HTP częściej niż osoby nieużywające tych produktów, postrzegają HTP jako mniej szkodliwe niż papierosy tradycyjne. Status społeczno-ekonomiczny nie jest związany tylko z zachowaniami dotyczącymi palenia, ale może również kształtować postrzeganie wpływu produktów tytoniowych na zdrowie. Głównym celem badania była analiza związku między statusem społeczno-ekonomicznym a percepcją wpływu stosowania HTP i palenia papierosów na fizyczne, psychiczne i społeczne samopoczucie użytkowników.

Półmetek projektu EUVABECO. Warsztaty Design Thinking

Projekt EUVABECO („European Vaccination Beyond COVID-19”, Nr 101132545), którego Zakład Promocji Zdrowia i e-Zdrowia Uniwersytetu Jagiellońskiego jest partnerem jest już w połowie realizacji. Poza trwającymi pracami nad implementacją narzędzi adoptowanych do polskich warunków z innych krajów, w marcu 2025 r. odbyły się także warsztaty Design Thinking. W artykule przedstawiono działania, nad którymi pracowano w projekcie EUVABECO w pierwszym kwartale 2025 roku oraz planowane aktywności.

[Publikacja] Reformy systemów finansowania świadczeniodawców usług zdrowotnych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej – analiza porównawcza

Dubas-Jakóbczyk, Costase Ndayishimiye, Marzena Tambor: Systemy finansowania świadczeniodawców ochrony zdrowia to zestaw rozwiązań i narzędzi obejmujący metody finasowania oraz szereg elementów wspierających, takich jak, zasady kontraktowania, systemy administracyjne do raportowania i kontroli, narzędzia IT. Ich głównym celem jest przekazanie wynagrodzenia za dostarczone usługi. Niemniej jednak, w zależności od swojej konstrukcji, systemy finansowania generują także zestaw konkretnych bodźców finansowych wpływających na zachowanie świadczeniodawców. Sprawia to, że reformy systemów finansowania świadczeniodawców stanowią jeden z najważniejszych mechanizmów wpływania na funkcjonowanie systemów opieki zdrowotnej.

Celem badania było: (1) porównanie systemów finansowania świadczeniodawców usług zdrowotnych w dziewięciu krajach Europy Środkowo-Wschodniej (Bułgarii, Chorwacji, Czechach, Estonii, Łotwie, Litwie, Węgrzech, Polsce, Rumunii) w podziale na poszczególne rodzaje świadczeniodawców; (2) zmapowanie najważniejszych reform w tym obszarze przeprowadzonych począwszy od 2010 roku; oraz (3) zidentyfikowanie głównych czynników (barier lub czynników wspierających), które wpłynęły na sukces tych reform.