źródło: wikimedia commons

Autor: Mariusz Kielar

Od ponad dwóch dekad w naszym kraju próbuje się uzgodnić spójną wizję informatyzacji w systemie opieki zdrowotnej. Równocześnie wdrażane są niektóre rozwiązania informatyczne przede wszystkim w zakresie komputeryzacji części polskich szpitali oraz dużych podmiotów sieciowych branży medycznej w dużych miastach. Dotychczasowe prace koncepcyjno-wdrożeniowe w tym obszarze odbywały się w ramach trzech dużych projektów, tj. komputeryzacji szpitali ze środków Banku Światowego, opracowania Rejestru Usług Medycznych oraz zakupu oprogramowania aplikacyjnego modułów Ruch Chorych i Apteka dla szpitali. Pierwszy projekt zakończył się niestety całkowitym fiaskiem – z powodu opóźnień w organizacji przetargu, zakupu oraz dostawy zamówienia, nabyty wówczas sprzęt komputerowy dla szpitali dotarł jedynie do części z nich. Co gorsza – trafił do nich jako sprzęt mało użyteczny, bo… przestarzały.

O wiele lepsze rezultaty przyniósł drugi projekt przygotowywany od początku lat 90. XX wieku i wdrażany w kilku regionach kraju. Jego celem było opracowanie modelu tzw. Rejestru Usług Medycznych (RUM), który – wraz ze wszystkimi odmianami – doczekał się fazy wdrożeniowej w formie regulacji prawnej zawartej w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej. Ustawa ta w praktyce sankcjonowała RUM. Celem i zarazem rezultatem trzeciego projektu był zakup specjalistycznych aplikacji dla dwóch modułów szpitalnego systemu informatycznego (tj. Ruch Chorych i Apteka). Moduł Ruchu Chorych umożliwiał kompletowanie informacji o pacjencie i przebiegu jego hospitalizacji. Była to aplikacja wielozadaniowa – używano jej zarówno na izbie przyjęć (lub w innym miejscu, w którym przyjmowano pacjentów), w działach statystyki szpitalnej (ponieważ oferował przydatne w praktyce i nowatorskie, jak na ówczesne realia szpitalne, funkcje analityczno-sprawozdawcze), jak również na oddziałach szpitalnych. Z kolei moduł Apteka reorganizował codzienną pracę apteki szpitalnej w zakresie zamówień u dostawców, dostaw i dystrybucji środków farmaceutycznych oraz materiałów medycznych, prowadzenia bazy danych leków i wykonywania czynności analityczno-sprawozdawczych. Warto zauważyć, że w trzecim projekcie frekwencja uczestniczących szpitali była dość znacząca – uczestniczyło w nim 237 placówek spośród ok. 750 funkcjonujących wówczas w Polsce [1]. Niestety zmienne wizje ugrupowań politycznych, brak konsekwentnie prowadzonej realizacji rozpoczynanych etapów prac oraz silne ciążenie akcentów politycznych na docelowej koncepcji modelu informatycznego ochrony zdrowia sprzyjały „słomianemu zapałowi” decydentów i zarzucenia podjętych wcześniej zamierzeń przez kolejne elity rządzące.

W roku 2000 odpowiedzialność za informatyzację sektora i rozwój elektronicznych usług ochrony zdrowia w Polsce została przekazana Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (CSIOZ) podlegającemu Ministrowi Zdrowia. Do zadań nowo powołanej instytucji należy prowadzenie badań statystycznych oraz przygotowywanie analiz i ocen skutków przekształceń organizacyjnych i zmian sposobów finansowania w ochronie zdrowia. Po siedmiu latach funkcjonowania nowej instytucji w Centrum opracowany został czwarty Program Informatyzacji Ochrony Zdrowia (PIOZ) przewidujący realizację aż sześciu projektów informatycznych oznaczonych kolejnymi akronimami kodowymi P1 – P6 :

Projekty informatyczne wchodzące w skład Program Informatyzacji Ochrony Zdrowia

Źródło: [2]

W 2011 roku przyjęto ustawę o systemie informacji w ochronie zdrowia, która wytycza obecne kierunki działań w sektorze opieki zdrowotnej [3]. Na jakim etapie zaawansowania rozwiązań informatycznych znajduje się aktualnie sektor zdrowia w Polsce oraz w jakiej mierze jego obecny stan informatyzacji będzie rokował na powodzenie Programu Informatyzacji Opieki Zdrowotnej? Już niebawem na łamach naszego bloga ukażą się kolejne artykuły związane z informatyzacją opieki zdrowotnej.       

Kontakt do autora: Mariusz Kielar 

Źródła:

1. Romaszewski A. et al., System informacyjny opieki zdrowotnej, Zdrowie i Zarządzanie, Kraków 2011

2. Ochrona zdrowia w Polsce 2020, Scenariusze funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej po wdrożeniu usług e-Zdrowia, Raport Fundacji Instytut Mikromakro, Warszawa, 2012

3. Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, Dz.U. 2011 nr 113 poz. 657