Trzydziesty miniwywiad z cyklu „Trzy pytania do absolwenta” – przygotowanego przez Ilonę Nenko – w którym nasi absolwenci opowiadają o życiu zawodowym po studiach w Instytucie Zdrowia Publicznego. Celem cyklu jest prezentacja doświadczeń i perspektyw (w tym cennych porad zawodowych) profesjonalistów zdrowia publicznego zarówno w Polsce, jak i na świecie. Dzisiaj prezentujemy historię Żanety Nowickiej, która ukończyła studia magisterskie na kierunku zdrowie publiczne w 2015 roku i pracuje w Wydziale Świadczeń Opieki Zdrowotnej AOTMiT w Krakowie.

Żaneta Nowicka

Jak wygląda twoja ścieżka zawodowa?

Już pod koniec studiów postanowiłam poszukać stałej pracy. Na początku szukałam tylko z dziedziny zdrowia publicznego, ale bez doświadczenia zawodowego w sektorze zdrowia było mi ciężko znaleźć dobrą ofertę. Dlatego też moja pierwsza praca nie była związana ze zdrowiem publicznym. Po ok. 2 miesiącach szukania zaczęłam pracę jako konsultant ds. windykacji (windykacja miękka) należności w jednym z banków. Umożliwiała mi ona naukę efektywnej komunikacji, poprzez codzienne rozmowy z klientami oraz pracę z danymi. Przed jej rozpoczęciem uczestniczyłam w obowiązkowym szkoleniu na temat banku i bankowości w Polsce: systemu bankowego, regulacji bankowych i finansowych, o systemie do obsługi kont bankowych i kart kredytowych. Na początku praca ta miała być tylko chwilowym rozwiązaniem, aby zarobić na utrzymanie, a w wolnym czasie chciałam skupić się na rozwoju osobistym i zawodowym. Jednakże w wyniku wypadku i długotrwałych problemów ze zdrowiem, stała się ona opcją na dłużej. 

Z powodu zmiany miejsca zamieszkania, po roku przeniosłam się do innej firmy, gdzie pracowałam na stanowisku młodszego specjalisty ds. obsługi klienta (infolinii bankowej) tam mogłam pomagać klientom w codziennych problemach związanych z m.in. z bankowością internetową. W tej pracy nauczyłam się: twórczego rozwiązywania problemów, umiejętności wdrażania rozwiązań pod presją czasu, cierpliwości i wyrozumiałości dla klientów i przede wszystkim pracy zespołowej. Jednak, ponownie ze względów zdrowotnych byłam zmuszona zamienić pracę w stałych godzinach z dojazdem na pracę zadaniową, częściowo zdalną z elastycznymi godzinami pracy. Obsługiwałam biuro firmy zajmującej się odnawialnymi źródłami energii. Praca ta nauczyła mnie efektywnie zarządzać czasem, priorytetyzacji zadań, efektywności działania, budowania bazy kontaktów, samodzielności i skuteczności w działaniu.

Gdy, dzięki pomocy najbliższych, wróciłam do pełni zdrowia postanowiłam wreszcie znaleźć pracę w sektorze zdrowia. Złożyłam aplikacje do dwóch pracodawców i po około miesiącu rozpoczęłam pracę. Zaczęłam obsługiwać pacjentów w jednej z firm medycznych. Jednak już po dwóch tygodniach dostałam również odpowiedź o przyjęciu do Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) – do nowoutworzonego Zespołu Zamiejscowego w Krakowie. W związku z tym od połowy października 2018 roku mam przyjemność pracować jako Młodszy Specjalista w Wydziale Świadczeń Opieki Zdrowotnej. Współpracuję przy przygotowywaniu raportów dot. oceny świadczeń opieki zdrowotnej, m.in. związanych z zakwalifikowaniem/usunięciem danego świadczenia z koszyka świadczeń gwarantowanych. Świadczenia oceniamy w zespole na podstawie dostępnych dowodów naukowych pod względem zasadności, skuteczności, bezpieczeństwa, opłacalności i zgodności z wytycznymi praktyki klinicznej. Dokonujemy przeglądów zaleceń i wytycznych postępowania, sprawdzamy rozwiązania organizacyjne przyjęte w innych krajach (warunki finansowania i realizacji danego świadczenia opieki zdrowotnej). Kontaktujemy się też z innymi instytucjami oraz ekspertami klinicznymi.

Współpraca z pozostałymi członkami zespołu projektowego oraz ekspertami zewnętrznymi i instytucjami ochrony zdrowia jest koniecznością. Raporty oceny świadczeń zdrowotnych AOTMiT realizujemy w oparciu o: analizy kliniczne, ekonomiczne oraz wpływu publicznego finansowania danego świadczenia na system ochrony zdrowia. Dodatkowo, ze względu na swoje doświadczenie zawodowe, pilnuję sprawnego obiegu dokumentów i realizuję inne zadania administracyjne. Obecna praca daje mi możliwość poznania i porozmawiania z ekspertami z sektora ochrony zdrowia, co jest na pewno dodatkowym atutem dla osób chcących się rozwijać. Praktycznie codziennie uczę się nowych umiejętności, potrzebnych w codziennej pracy. Ostatnio np. szkoliłam się z odpowiedniego budowania strategii wyszukiwania w bazach naukowych i odpowiedniej interpretacji wyników badań naukowych. Uczyłam się zastosowania w praktyce narzędzia do oceny wytycznych AGREE II (ang. Appraisal of Guidelines for Research & Evaluation). Jest to międzynarodowe narzędzie pomagające przede wszystkim oceniać wytyczne/zalecenia praktyki klinicznej. Niedawno przetłumaczone zostało na język polski przez grono specjalistów pracujących i współpracujących z AOTMiT. Narzędzie składa się 23 kluczowych obszarów oceny zebranych w 6 domenach.

Celem narzędzia jest m.in. zastosowanie w ochronie zdrowia metody RAM (ang. RAND (RAND Health)/UCLA (University of California w Los Angeles) Appropriateness Method). Jest to metoda, która łączy najlepsze dostępne dowody naukowe – jeśli istnieją – ze zbiorową oceną ekspertów w celu uzyskania konsensu dotyczącego zasadności stosowania określonych procedur medycznych. Metoda ma na celu identyfikację nadużyć i/lub niezaspokojonych potrzeb i stworzenie wytycznych dla obszarów, w których brakuje precyzyjnych danych naukowych [1].

Jakie doświadczenia nabyte podczas studiów na zdrowiu publicznym pomogły ci w zdobyciu pracy?

Swoje zainteresowania rozwijałam w kołach naukowych. W latach 2010-2013 działałam w kole naukowym HOMEOSTICUS na Wydziale Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, gdzie zrobiłam studia licencjackie. Wraz z koleżanką przeprowadziłam badania ankietowe m.in. oceny satysfakcji pacjentów (z korzystania z ośrodków podstawowej opieki zdrowotnej) i świadomości ekologicznej studentów. Współtworzyłam artykuły naukowe zarówno w języku polskim jak i angielskim (m.in. o świadomości ekologicznej jako elemencie zrównoważonego rozwoju, a także o roli organizacji wsparcia społecznego na przykładzie fundacji). Wyniki prac w kole naukowym HOMEOSTICUS były prezentowane na kilku konferencjach naukowych. Współpracowałam z Fundacją ADULLAM w Częstochowie i pomagałam w organizacji Mikołajek oraz zbiórki odzieży dla podopiecznych fundacji.

W 2014 roku należałam do Studenckiego Koła Naukowego Epidemiologii i Badań Populacyjnych w IZP prowadzonego przez dra Romana Topora-Mądrego, gdzie wraz z kolegą przygotowywałam materiały do artykułu naukowego na temat spożycia produktów zawierających duże ilości cukrów prostych oraz występowaniu otyłości i cukrzycy wśród mieszkańców Krakowa. Prezentowałam wyniki swojej pracy na studenckich konferencjach naukowych. Konferencje to świetne miejsce na zdobycie wiedzy na różne ciekawe tematy z dziedziny zdrowia, podzielenie się doświadczeniami z innymi uczestnikami oraz nawiązanie nowych kontaktów zawodowych. Koło naukowe Epidemiologii i Badań Populacyjnych pozwoliło mi na pogłębianie i poszerzenie wiedzy z zakresu epidemiologii i badań populacji oraz szeroko rozumianego zdrowia.

Praktyki studenckie odbyłam m.in. w jednym z centrów medycznych, gdzie poznałam zasady: obiegu dokumentów, obsługi pacjenta, rejestracji, prowadzenia kart pacjenta w ramach systemu jednorodnych grup pacjentów (JGP, ang. diagnosis-related group, DRG). Nauczyłam się odpowiedniego powitania pacjenta, empatycznego podejścia, udzielania tylko sprawdzonych informacji, a także umiejętności łagodzenia potencjalnych konfliktów z pacjentami.

Jakie umiejętności zdobyte na studiach wykorzystujesz w pracy zawodowej?

Umiejętności, które wykorzystuję w obecnej pracy to: analiza danych, krytyczna ocena artykułów naukowych, umiejętność wyszukiwania w medycznych bazach danych naukowych, np. PubMed, Cochrane, Embase, znajomość organizacji systemu ochrony zdrowia w Polsce i na świecie, znajomość przepisów prawnych z sektora ochrony zdrowia, znajomość zasad tworzenia programów zdrowotnych, elementy zarządzania jednostkami opieki zdrowotnej, informacje na temat determinantów zdrowia człowieka, podstawowe informacje z ekonomiki zdrowia i finansowania opieki zdrowotnej, podstaw oceny technologii medycznych, umiejętność prezentacji, poprawnego pisania artykułów naukowych oraz posługiwania się językiem specjalistycznym.

Kluczowe dla mnie było zrozumienie, że zarówno nauka, jak i praca nie powinny być „sztuką dla sztuki” – celem samym w sobie, ale w przyszłości powinny przede wszystkim służyć jako wartość dodana dla innych ludzi. Chodzi o to, by służyły w rozwiązywaniu realnych problemów w ludzkim życiu.

Blog Zdrowia Publicznego, red. M. Zabdyr-Jamróz, Instytut Zdrowia Publicznego UJ CM, Kraków: 21 listopada 2019

1. Więcej na temat tej metody można znaleźć w podręczniku Fitch, K., Bernstein, S. J., Aguilar, M. D., Burnand, B., & LaCalle, J. R. (2001). The RAND/UCLA appropriateness method user’s manual (No. RAND/MR-1269-DG-XII/RE). RAND CORP SANTA MONICA CA.